Ekoprojekt i 5 klasa – na co zwrócić uwagę przy zakupie kotła?
Zastanawiając się nad wyborem kotła do ogrzewania domu z pewnością spotykamy się z wieloma oznaczeniami oraz certyfikatami, jakie posiadają urządzenia grzewcze na paliwa stałe (na biomasę, węgiel czy drewno). Przed zakupem kotła warto zapoznać się ze szczegółami dotyczącymi wymogów co do emisji i sprawności cieplnej jakie obowiązują w regionie, w którym kocioł będzie zainstalowany oraz uchwalonych już w kilku województwach tzw. uchwał antysmogowych.
Kotły 5 klasy a kotły Ekoprojekt
Przed zakupem kotła powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na to, jakimi certyfikatami chwali się dany producent kotłów. W 2002 r. na polskim rynku grzewczym wprowadzono po raz pierwszy podział klasowy (wówczas nieobowiązkowy do stosowania przez producentów), który wyróżniał 1, 2 i 3 klasę kotłów. Dopiero jednak w 2012 r. zaktualizowano przyjętą wcześniej normę i rozszerzono ją o dwie wyższe klasy – 4 i 5, usuwając jednocześnie dwie najniższe. Największy wpływ na dzisiejszy rynek urządzeń grzewczych na paliwa stałe miała wprowadzona 5 klasa normy PN-EN 303-5:2012, która obowiązuje do dziś. Stanowiła nie lada wyzwanie dla konstruktorów, którzy byli zmuszeni stworzyć zupełnie nowe kotły z innowacyjnymi rozwiązaniami.
5 klasa normy PN-EN 303-5:2012 dotyczy emisji szkodliwych substancji do atmosfery oraz określa minimalną sprawność cieplną kotła – 88%. W celu uzyskania odpowiedniego certyfikatu dany producent musi skierować urządzenie do badań w wyspecjalizowanym w tym zakresie instytucie badawczym. Badanie musi wykazać nie tylko odpowiednio wysoką sprawność urządzenia, ale przede wszystkim odpowiednią emisję pyłu, dwutlenku węgla oraz gazowych związków organicznych (OGZ), co przykładowo dla kotła węglowego jest bardzo trudne do osiągnięcia. Zdarza się, że producenci chwalą się kotłem 5 klasy, ale w rzeczywistości urządzenie nie posiada certyfikatu wydanego przez akredytowane laboratorium badawcze, dlatego przed zakupem kotła należy dokładnie sprawdzić specyfikacje produktu, posiadane certyfikaty oraz to czy dany certyfikat został wydany przez laboratorium posiadające akredytację PCA. Tylko takie certyfikaty są bowiem honorowane w programach dofinansowujących wymianę źródła ciepła na ekologiczne.
Drugim certyfikatem, z którym możemy się spotkać, szukając kotła c.o., jest potwierdzenie spełnienia wymagań dyrektywy 2009/125/EC w sprawie Ekoprojektu (tzw. Ecodesign). Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady pochodząca z 2009 r. dotyczy na ogół wszystkich produktów związanych z energią. W przypadku kotłów na paliwa stałe wymagania dotyczą norm emisji szkodliwych substancji przedostających się do atmosfery oraz sezonowej sprawności energetycznej. Dyrektywa Ekoprojekt jest bardziej restrykcyjna od wymogów 5 klasy, bowiem oprócz wymagań zawartych w 5 klasie normy 303-5:2012 określa także emisję tlenków azotu (NOx) oraz sezonową efektywność energetyczną kotła czyli jego sprawność pomniejszoną o zużycie energii elektrycznej. Kocioł spełniający wymogi Ekoprojektu jest wręcz urządzeniem doskonałym w oczach europejskiego ustawodawcy. Od 2020 r. tylko urządzenia grzewcze spełniające dyrektywę Ekoprojekt będą mogły być sprzedawane w UE. Przykładowo nowoczesne kotły niskoemisyjne Cortina na pellet i ekogroszek – posiadają oba certyfikaty 5 klasy i Ekoprojektu, co świadczy o ich bardzo wysokiej jakości i innowacyjności.
5 klasa i Ekoprojekt – korzyści
Jakie znaczenie mają 5 klasa i Ekoprojekt dla nas, konsumentów? Przede wszystkim mają wymiar ekologiczny. Dbając o czyste powietrze, troszczymy się jednocześnie o zdrowie nasze i przyszłych pokoleń. Nie wszystkich ten argument jednak przekonuje, głównie z powodu wyższej ceny kotłów posiadających omawiane certyfikaty. Wbrew pozorom wybór kotła 5 klasy spełniającego jednocześnie normy Ekoprojektu będzie uzasadniony także pod względem ekonomicznym, bowiem dużo większa sprawność cieplna tych urządzeń przekłada się w praktyce na znacznie niższe rachunki za ogrzewanie. Istnieje także możliwość uzyskania dofinansowania na kupno takiego urządzenia. Kotły te są mniej awaryjne a ogrzewanie nimi naszego domu znacznie tańsze od gazu, oleju opałowego czy prądu. Ogromna większość takich urządzeń jest także w pełni automatyczna, dzięki czemu nie wymagają one ciągłej opieki ze strony użytkownika. Przykładowo – kotły Cortina Carbo – nowoczesne niskoemisyjne kotły na ekogroszek – mogą pracować nawet 10 dni na jednym zasypie paliwa, a kotły pelletowe Cortina Pellet potrafią samoczynnie się rozpalać i czyścić. Kupno nowoczesnego kotła na pellet czy ekogroszek można uznać za inwestycję długoterminową, która stosunkowo szybko się zwróci.
W województwie śląskim uchwalona ustawa antysmogowa dopuszcza tylko kotły 5 klasy, natomiast w Małopolsce mieszkańcy chcący zakupić kocioł na paliwo stałe, muszą szukać urządzenia spełniającego dyrektywę Ekoprojekt. Już niebawem kolejne województwo – mazowieckie zostanie objęte własną uchwałą antysmogową. Warto więc rozważyć kupno kotła spełniającego obie z przytaczanych powyżej norm emisyjnych, bowiem wprowadzenie rozporządzenia antysmogowego dla całego kraju jest tylko kwestią czasu.